20 kwietnia br. Copa Cogeca wystosowała pismo do Komisji Europejski dotyczące wspierania rolnictwa w obliczu kryzysu wynikającego z pandemii COVID-19.
Copa Cogeca apeluje do Komisji u udostępnienie wsparcia dla rolnictwa jako dla „sektora szczególnie narażonego w obecnych okolicznościach” oraz uruchomienie odpowiednich środków zarządzania rynkiem w ramach wsparcia dla producentów rolnych.
Europejscy rolnicy oraz spółdzielnie rolnicze dokładają wszelkich starań, by każdego dnia dostarczać 446 milionom obywateli UE bezpiecznej, pożywnej, wysokiej jakości i przystępnej cenowo żywności. Mimo pandemii wirusa COVI D 19 europejskim rolnikom i spółdzielniom rolniczym jak dotąd udaje się utrzymać dostawy dla obywateli w całej Unii, chroniąc tym samym bezpieczeństwo żywnościowe w Europie.
Jednakże rolnicy i ich spółdzielnie mierzą się z coraz trudniejszą sytuacją. Aktualny kryzys wynikający z rozprzestrzeniania się nowego koronawirusa (COVID 19), wraz z poważnymi konsekwencjami dla zdrowia, wywiera obecnie dramatyczne skutki na najbardziej dotkniętych obszarach wiejskich UE. Ta walka na wielu frontach równocześnie bar dzo szybko negatywnie odbija się na głównych sektorach rolnych. Spodziewamy się więc oczywistych i bezpośrednich następstw w perspektywie natychmiastowej oraz średnio i długoterminowej. Ponadto eskalacja kryzysu sprawia, że ważą się losy zarówno jednolite go rynku jak i rynków międzynarodowych, zagrażając łańcuchom dostaw.
Producentom i spółdzielniom rolniczym należy umożliwić dalsze prowadzenie działalności, by zagwarantować codzienne dostawy żywności i współproduktów obywatelom Unii Europejskiej. Aby było to możliwe należy wprowadzić wszelkie środki, dzięki którym można będzie chronić funkcjonowanie rynków i działalność rolniczą.
Nadzwyczajne okoliczności wymagają nadzwyczajnych środków. Bez wątpienia, biorąc pod uwagę wyżej opisaną niespotykaną sytuację, wsparcie powinno pochodzić spoza budżetu rolnictwa. Sama WPR nie jest wystarczająco przygotowana i wyposażona, by stawić czoła kryzysowi o takiej skali. Należy zbadać możliwości wykraczające poza jej ramy. W obecnych okolicznościach rezerwa kryzysowa z budżetu rolnictwa nie wystarczy, by załagodzić problemy rynkowe, z którymi mierzą w tej chwili rolnicy i ich spółdzielnie.
Ponadto trzeba koniecznie już teraz zacząć myśleć o przyszłości i zastanowić się nad środkami potrzebnymi do ożywienia gospodarki w rzeczywistości, która czeka nas po ustaniu pandemii. Kluczowy tym kontekście jest przegląd wniosku Komisji w sprawie przyszłych Wieloletnich Ram Finansowych (WRF) na okres 2021-2027 r. Zasadnicze znaczenie ma również to, by zweryfikowany wniosek posłużył jako trzon europejskiego „planu Marshalla” z adekwatnym zestawem narzędzi do promowania inwestycji w sektorach gospodarki o krytycznymi znaczeniu.
W związku z tym rolnictwo i leśnictwo muszą być obowiązkowo traktowane na równi z innymi sektorami gospodarki. Innymi słowy, ponieważ rolnicy (i ich spółdzielnie) są głównymi producentami żywności, a także ważnymi dostawcami surowców odnawialnych, rolnictwo należy uwzględnić w grupie sektorów gospodarki o krytycznym znaczeniu. Zmienione WRF muszą zatem stanowić adekwatne wsparcie dla rolnictwa i WPR w celu utrzymania bezpieczeństwa żywnościowegozgodnie z zapisami traktatu lizbońskiego.
Copa Cogeca dalej apeluje zatem o solidny i adekwatny budżet WPR. Chodzi o budżet, który będzie współmierny do wydatków w ramach WPR w obecnych WRF. Jednakże wszystko to musi iść w parze z szeregiem różnych narzędzi (dotacje, pożyczki, instrumenty finansowe itp.) oraz środkami pochodzącymi spoza budżetu WPR, by stworzyć zachęty wsparcia inwestycyjnego w sektorze tak bardzo potrzebnego, by mógł on się podnieść z kryzysu.
Panująca pandemia dała nam dwie główne nauczki: po pierwsze rola, jaką rolnictwo odgrywa w łańcuchu dostaw żywności, jest kluczowa. Po drugie trzeba koniecznie utrzymać integralność i funkcjonowania jednolitego rynku. Dlatego właśnie, przygotowując plan ożywienia unijnej gospodarki wciąż musi my mieć przede wszystkim na uwadze zwiększanie i poprawę zrównoważoności, walkę ze skutkami zmiany klimatu oraz wzmacnianie różnorodności biologicznej. Wszystko to jednak należy robić uwzględniając priorytety dotyczące podnoszenia się z kryzysu sektorów, które poniosły szczególnie wysokie straty w wyniku epidemii COVID 19.
Ponadto przy nakładaniu środków i wymogów na unijne gospodarstwa i spółdzielnie rolnicze trzeba zachować rozwagę. Nie powinno się narzucać nieproporcjonalnych restrykcji nadwyrężających bezpieczeństwo żywnościowe i zrównoważoność w okresie, gdy rolnictwo boryka się z tak poważnymi zmaganiami.
Copa-Cogeca, rolnicy będący jej członkami, właściciele lasów oraz członkowie spółdzielni robią wszystko, co w ich mocy, by żywność produkować w sposób, który pozwala chronić środowisko naturalne, poprawia różnorodność biologiczną, przyczynia się do zwalczania zmian klimatu i zapewnia dobrostan zwierząt. Odgrywają oni niebagatelną rolę w osiąganiu celów zmienionego Europejskiego Zielonego Ładu.
Copa Cogeca apeluje o to, by przy okazji przeglądu zaproponowanych WRF przyznano adekwatne finansowanie dla WPR (przynajmniej na takim samym poziomie jak dotychczas) oraz włączono rolnictwo i leśnictwo do unijnego programu ożywienia gospodarczego. Oprócz tego trzeba uruchomić dodatkowe fundusze budżetowe w celu stymulowania ożywienia gospodarczego Unii.
