Dokument opracowany w oparciu o propozycje POCC/CCC. N.B. uwzględniono jedynie propozycje wpisujące się w ogólne stanowisko Copa-Cogeca.
Coraz więcej osób obawia się, że ta reforma doprowadzi do powstania niezwykle zróżnicowanej WPR, dysponującej tak szerokim wachlarzem opcji dla państw członkowskich, że nie będzie już można mówić o wspólnej polityce. Będzie również trudno wyjaśnić opinii publicznej co WPR ma osiągnąć, w kontekście jej strategicznych celów.
W przeszłości drugi filar pozwalał państwom członkowskim na dostosowanie instrumentów do specyficznych warunków w nich występujących. Na przykład, zgodnie ze stanowiskiem Rady, dane państwo członkowskie mogłoby zadecydować o maksymalnym wykorzystaniu płatności przeznaczonych dla konkretnych kategorii rolników w ramach filaru I, pozostawiając tylko 15% koperty krajowej, po odliczeniu zazieleniania, na płatności podstawowe. Inne mogłoby podjąć decyzję o pełnym wykorzystaniu płatności podstawowej, przeznaczając na nią 70% pułapu krajowego.Oprócz zwiększenia złożoności systemu, co byłoby skutkiem takiego podejścia, rozwiązanie to może doprowadzić do zwiększenia różnic w płatnościach przekazywanych rolnikom w UE, podczas gdy wspólnym, uzgodnionym celem było zmniejszenie tej luki.
Płatności bezpośrednie
Zewnętrzna konwergencja: równe rozłożenie płatności bezpośrednich między państwami członkowskimi i niezwiększanie różnic w płatnościach obszarowych.
Wewnętrzna konwergencja – więcej elastyczności
Przenoszenie środków z filaru I do II: jeśli państwa członkowskie zdecydują się na przeniesienie części funduszy do filaru II, musi być to jak najniższy odsetek i kwota ta musi podlegać współfinansowaniu. (Komisja: 10%, Rada i PE: 15%).
Jednolite płatności obszarowe: poparcie przedłużenia jednolitej płatności obszarowej do 2020 r. i możliwości przyznania krajowej pomocy przejściowej (stanowisko Rady).
Pułapy: powinny być dobrowolne dla państw członkowskich (Komisja i PE: obowiązkowe; WRF: dobrowolne). Jeśli pułapy byłyby stosowane, należy odliczyć pensje pracowników i zazielenianie (propozycja Komisji). Należy odliczyć również koszt pracowników tymczasowych (stanowisko PE). Pułapy nie powinny być stosowane do spółdzielni (mandat PE wyłącza jedynie spółdzielnie, które przekazują płatności rolnikom). Nie powinny być one również stosowane do podmiotów prawnych rozdysponowujących płatności. Stanowisko Rady, zostawiające większość kwestii w gestii państw członkowskich (w tym decyzję o uwzględnieniu lub wyłączeniu zazieleniania), jest nie do przyjęcia. Państwa członkowskie powinny stosować się do ram UE jeśli chcą wdrożyć pułapy.
Aktywny rolnik: podejście Komisji jest nie do przyjęcia. Państwa członkowskie powinny dysponować możliwością ustalenia kryteriów określających czy działalność rolna stanowi znaczną część aktywności gospodarczej. Propozycja Rady i PE zmierza we właściwym kierunku.
Zazielenianie
Sankcje nie powinny dotyczyć płatności podstawowej (stanowisko PE). Rada: oprócz niewypłacenia płatności za zazielenianie nałożono by karę odpowiadającą 25% płatności na zazielenianie. Komisja: 50%.
Niewykorzystane fundusze powinny pozostać do dyspozycji państw członkowskich, do wykorzystania na rozwój obszarów wiejskich.
Więcej elastyczności:
- Należy uwzględnić „instrumenty równoważne” – dzięki nim rolnicy mogą stosować się do wymogów zazieleniania poprzez prowadzenie programów rolno-środowiskowych lub w ramach programu certyfikacji obejmującego kwestie środowiskowe wykraczające poza zasadę wzajemnej zgodności, w tym przepisy krajowe. (Art. 29 i 33 nie zostały uwzględnione w mandacie PE). PE wyraźnie zagłosował przeciw podwójnemu finansowaniu. Istnieje jednak możliwość utrzymania instrumentów równoważnych bez podwójnego finansowania – stanowisko Copa-Cogeca z września 2012).
- Wsparcie dla 3% obszarów proekologicznych i możliwości prowadzenia upraw przyjaznych środowisku na obszarach proekologicznych. WRF: obszary proekologiczne nie powinny oznaczać wyłączania gruntów z produkcji. Należy unikać nieuzasadnionego spadku dochodu rolników (Komisja: 7%; Rada: 5% być może zwiększenie do 7% w 2018; PE: 3%, potem 5% w 2016, a następnie być może 7% od 2018).
- Poparcie dla uwzględnienia przez Radę korzyści środowiskowych wynikających z zalesiania w wymaganiach dotyczących trwałych użytków zielonych i obszarów proekologicznych oraz trwałych upraw, ryżu i lasów w obszarach proekologicznych, co znalazło się zarówno w mandacie Rady jak i PE.
Płatności powiązane z produkcją: Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wyboru sektorów – otwarty wykaz.
Rozwój obszarów wiejskich
Wyodrębnianie funduszy – mandat PE, zgodnie z którym 25% funduszy ROW powinno zostać przeznaczonych na instrumenty rolno-środowiskowe jest nie do przyjęcia.
Okres obowiązywania zobowiązań rolno-środowiskowych powinien być określony w programie.
Utrzymanie aktualnego systemu nawadniania, czyli oszczędzanie 25% wody jest nierealistyczne.
Organizacje producentów powinny kwalifikować się do wsparcia w ramach systemów jakości (Art. 17) – stanowisko PE.
Poparcie stanowiska Rady, które jest korzystne dla wspólnych inwestycji i projektów wynikających z fuzji organizacji producentów przy wzroście o co najmniej 35% wartości produkcji wprowadzanej do obrotu lub liczby członków, zgodnie z Art. 18.3.
MŚP rolne powinny kwalifikować się do wsparcia z tytułu zróżnicowania w ramach Art. 20. Grupy rolników większe niż MŚP powinny kwalifikować się do wsparcia w ramach Art. 28.
Zarządzanie ryzykiem: należy przedłużyć systemy krajowe. Trzeba rozszerzyć wsparcie, tak aby organizacje producentów i spółdzielnie mogły zarządzać ryzykiem w ramach Art. 37.1.
Należy utrzymać system wcześniejszych emerytur.
Jednolita WOR
Organizacje producentów
Wzmocnienie OP.
Członkowstwo musi być dobrowolne.
OP warzyw i owoców – utrzymanie konkretnej definicji, kryteriów i statusów (obecny Art. 125).
Mleko z obszarów górskich: poparcie propozycji PE dotyczącej możliwości zgłaszania programów operacyjnych dla mleka z obszarów górskich (Art. 156a).
Przedłużenie o rok aktualnych programów operacyjnych.
Harmonizacja polityki konkurencji między państwami członkowskimi.
Ramy dla zawierania dobrowolnych sektorowych stosunków umownych.
Kwoty cukrowe: utrzymanie do 2020 r., w tym ramy międzybranżowe.
Prawa sadzenia sektora wina: utrzymanie do 2030 r. przy wzroście ograniczonym do 0,5%.
Interwencja i prywatne przechowywanie: uaktualnienie.
Zarządzanie ryzykiem i zapobieganie mu: skuteczne, dysponujące odpowiednimi funduszami.
Kwestie horyzontalne
Wsparcie dla systemu wczesnego ostrzegania zasad wzajemnej zgodności.
Nie należy uwzględniać żadnych nowych GAEC.
Publiczny wykaz beneficjentów WPR powinien również zawierać listę usług, które rolnicy świadczą w zamian za płatności (zasada wzajemnej zgodności itd.). Te same zasady powinny obowiązywać beneficjentów innych funduszy (np. strukturalnych), Art. 110.
Uproszczenie
Poszczególne propozycje raczej zwiększą biurokrację oraz koszty ponoszone przez rolników i administrację. Państwa członkowskie dysponują tak szeroką możliwością wyboru, że trudno jest ocenić, czy reforma pomoże w osiągnięciu strategicznych celów UE, do jakich należy wzmocnienie pozycji gospodarczej i konkurencyjności rolników i ich spółdzielni, w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego i stabilności w związku z nowymi wyzwaniami.