23 lutego br. Przewodnicząca NSZZ RI „Solidarność” Teresa Hałas uczestniczyła w trzecim posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP.
Podczas spotkania odbyła się dyskusja na temat systemu zabezpieczenia społecznego rolników, w tym systemu emerytalnego i rentowego rolników, struktury pobierających świadczenie emerytalne i rentowe, zarówno zaprzestających prowadzenia działalności rolniczej, jak i kontynuujących działalność. Omówiono także propozycje zachęt dla rolników osiągających wiek emerytalny i perspektyw dla młodych rolników.
Na spotkaniu podjęto decyzję o utworzeniu roboczego zespołu ekspertów, którego prace będą dotyczyły wypracowania propozycji założeń rozwiązań legislacyjnych w zakresie zmiany systemu zabezpieczenia społecznego dla rolników.
W drugiej części posiedzenia dyskutowano nad zapowiedzianymi przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmianami regulacji prawnych, dotyczących rodzinnych gospodarstw rolnych. Rozważano propozycje systemowego wsparcia dla rolników, które pozwoliłoby na lepsze funkcjonowanie gospodarstw w trudnych i zmieniających się warunkach gospodarki rynkowej.
W dyskusji podczas posiedzenia Przewodnicząca NSZZ RI „Solidarność” przypomniała, że już w sierpniu 2017 r. Związek przekazał Andrzejowi Dudzie projekt ustawy o zmianie ustawy o rentach strukturalnych oraz o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Projekt ten oprócz możliwości wcześniejszego przejścia na rentę strukturalną już wtedy zakładał zniesienie konieczności zaprzestania działalności rolniczej w związku z przejściem na emeryturę ( Pismo L.dz. 176/2017), a co za tym idzie znosił obowiązek konieczności przekazania ziemi w zamian za pełną emeryturę rolniczą. Projekt ten były przedmiotem posiedzenia Sekcji „Wieś, Rolnictwo” w dniu 6 października 2017 roku.
Projekt ustawy ustawy o rentach strukturalnych oraz o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników był też przedkładany Premierowi Mateuszowi Morawieckiemu.
W lutym 2020 roku pismem do Prezydenta RP Andrzeja Dudy NSZZ RI „Solidarność” ponowił swój wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej (pismo z dnia 11 lutego 2020 roku (L.dz. 21/2020) przekazując Prezydentowi RP projekt nowelizacji ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, co było realizacją od lat zgłaszanego przez Związek postulatu i prowadzi do likwidacji funkcjonującej od lat i dyskryminującej rolników zasady zmuszającej ich do przekazania gospodarstwa rolnego za emeryturę, co zdaniem NSZZ RI „Solidarność” narusza zagwarantowane konstytucją prawo własności i równą dla wszystkich ochronę prawną.
Ponadto 22 czerwca 2020 r. w Wierzchosławicach podpisana została umowa programowa (pdf) zawarta pomiędzy Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Andrzejem Dudą a Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym Rolników Indywidualnych „Solidarność”, której głównym punktem był zapis odnoszący się do realizacji powyższego postulatu.
Obecnie w Polsce warunkiem otrzymania emerytury rolniczej jest zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej. Jednak zapis ten dyskryminuje rolników, gdyż pracujący w innych dziedzinach działalności gospodarczej nie mają przymusu pozbywania się swojego warsztatu pracy, mogą pobierać emeryturę i kontynuować działalność gospodarczą. Należy także zwrócić uwagę, że coraz trudniej jest rolnikom przekazać gospodarstwa rolne następcom, z powodu braku chętnych nowych, młodych rolników do podejmowania działalności rolniczej. Skutkuje to sytuacją, że wielu rolników mimo spełnienia pozostałych wymogów związanych z możliwością przejścia na emeryturę nie ma komu fizycznie tego gospodarstwa przekazać. Alarmujące dane dot. wymiany pokoleniowej rolników został przedstawiony w raporcie specjalnym „Unijne wsparcie dla młodych rolników powinno być lepiej ukierunkowane, tak aby zapewniało rzeczywisty wkład w wymianę pokoleń” Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO). Dlatego też mając na względzie głęboką troskę i zainteresowanie Pana Prezydenta sprawami polskiej wsi i rolnictwa liczymy na przychylność Pana Prezydenta oraz zrozumienie dla poruszanej problematyki, zwracamy się do Pana Prezydenta o skorzystanie z prerogatywy przysługującej Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z artykułem 118 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i podjęcie inicjatywy ustawodawczej w powyższej tematyce – podkreśliła w piśmie z dnia 11 lutego 2020 roku Teresa Hałas Przewodnicząca NSZZ RI „Solidarność”.
Od wspomnianego 11 lutego 2020 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników znoszący wymóg przekazania ziemi za emeryturę podlega analizie w Kancelarii Prezydenta RP. W tym czasie NSZZ RI „Solidarność” dwukrotnie monitował w Kancelarii Prezydenta pismami z dnia 28 kwietnia 2020 r. (L.dz. 84/2020) oraz z dnia 11 maja 2020 (L.dz. 87/2020). Następnie 22 czerwca 2020 r. została podpisana wspomniana już umowa programowa pomiędzy Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Panem Andrzejem Dudą a Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym Rolników Indywidualnych „Solidarność”.