Rolnicy poszkodowani w wyniku klęsk żywiołowych mogą też skorzystać z preferencyjnie oprocentowanych kredytów
Tegoroczne huragany spowodowały wiele strat w rolniczych gospodarstwach w województwach łódzkim i mazowieckim. Zniszczonych zostało wiele upraw, a niektóre budynki gospodarcze nadają się tylko do rozbiórki. Huragany i nawałnice, które nawiedziły niektóre rejony Polski zniszczyły wiele upraw, sprzętu rolniczego, a także budynków służących do produkcji rolnej. Rolnicy, którzy ponieśli takie straty mogą zwrócić się do ARiMR o przyznanie pomocy z działania PROW 2007 – 2013 „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych”, ale także mogą starać się o przyznanie preferencyjnie oprocentowanego kredytu klęskowego na wznowienie produkcji w swoich gospodarstwach. Do oprocentowania takiego kredytu dopłaca Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jest on dużo korzystniejszy dla poszkodowanych, niż dostępne kredyty komercyjne.
Kredytobiorca płaci bowiem oprocentowanie w wysokości jedynie 0,1% w skali roku, o ile ubezpieczył przynajmniej połowę powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich od co najmniej jednego z ryzyka takich jak susza, grad, deszcz nawalny, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź, huragan, piorun, obsunięcie się ziemi lub lawina. Rolnicy, którzy nie zawarli stosownych umów ubezpieczenia, obecnie płacą oprocentowanie w wysokości 3,85% w skali roku. Resztę należnego oprocentowania pokrywa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Poszkodowani w wyniku klęski żywiołowej, aby wznowić produkcję w swoich gospodarstwach rolnych czy działach specjalnych produkcji rolnej mogą skorzystać z dwóch linii kredytowych – inwestycyjnej i obrotowej. Kredyt obrotowy można otrzymać na środki do produkcji rolnej np. nawozy, paliwa, czy też zakup inwentarza. Kredyt inwestycyjny natomiast można dostać m.in. na zakup maszyn rolniczych, przywrócenie funkcji użytkowych zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich i innych służących do produkcji.
Co należy zrobić, aby otrzymać kredyt klęskowy
Kredyty klęskowe mają specjalną procedurę uruchamiania pomocy. Przed złożeniem wniosku o kredyt poszkodowany udaje się do Urzędu Gminy aby zgłosić szkodę. Pozwala to komisji powołanej przez wojewodę na oszacowanie wysokości szkód, które powstały w wyniku klęski w danym gospodarstwie. Na podstawie pracy tej komisji przygotowywana jest opinia wojewody dotycząca zakresu i wysokości szkód spowodowanych przez klęskę. Jest ona formalnym dokumentem potwierdzającym wystąpienie szkody i jej uzyskanie jest warunkiem ubiegania się przez poszkodowanego o kredyt.
Z kolei wojewoda zgłasza wniosek do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wyrażenie zgody na uruchomienie pomocy. Wyrażenie zgody przez Ministra umożliwia uruchomienie linii preferencyjnych kredytów klęskowych na wznowienie produkcji po danej klęsce przez banki współpracujące z ARiMR. Wtedy rolnik ubiegając się o kredyt „klęskowy” musi pójść do banku i pobrać formularz wniosku o kredyt. Jeśli zamierza starać się o kredyt klęskowy inwestycyjny musi przygotować plan inwestycji.
Kolejnym krokiem jest złożenie w banku wniosku o kredyt wraz z planem inwestycji (o ile rolnik ubiega się o kredyt inwestycyjny) oraz opinią wojewody i innymi dokumentami wymaganymi przez bank.
O kredyty klęskowe można ubiegać się w następujących bankach:
- Banku Polskiej Spółdzielczości S.A.,
- Banku Gospodarki Żywnościowej S.A.,
- Mazowieckim Banku Regionalnym S.A.,
- Gospodarczym Banku Wielkopolski S.A.,
- ING Banku Śląskim S.A.,
- Banku Zachodnim WBK S.A.,
- Banku Polska Kasa Opieki S.A.,
a także w bankach spółdzielczych zrzeszonych w BPS S.A., SGB GBW S.A., i MRBanku S.A.
Zasady przyznawania kredytów klęskowych
Kredyt klęskowy mogą otrzymać osoby fizyczne, posiadające pełną zdolność do czynności prawnych, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które doznały szkód we własnym lub dzierżawionym gospodarstwie rolnym, dziale specjalnym produkcji rolnej lub gospodarstwie rybackim.
Okres kredytowania dla kredytu klęskowego inwestycyjnego nie może wynosić więcej niż 8 lat, natomiast dla kredytu klęskowego obrotowego – maksymalnie 4 lata. Karencja w spłacie kredytu nie może być dłuższa niż 2 lata (kredyt inwestycyjny) lub 4 lata (kredyt obrotowy).
Kwota kredytu w przypadku linii inwestycyjnej nie może przekroczyć wartości odtworzeniowej środków trwałych, a w przypadku linii obrotowej, kwoty obniżenia dochodu i jednocześnie nie może wynosić więcej niż:
- 4 mln zł dla gospodarstw rolnych,
- 8 mln zł dla działów specjalnych produkcji rolnej.
Wkład własny nie jest wymagany.
Kredytobiorca zobowiązany jest natomiast w terminie 3 miesięcy od dnia pobrania środków finansowych z banku udokumentować wykorzystanie kredytu klęskowego inwestycyjnego na zakupy dokonane po dniu wystąpienia szkody.
W przypadku kredytu klęskowego obrotowego udokumentowaniu podlega co najmniej 50% wydatków.
Całkowite oprocentowanie kredytów jest zmienne i nie może wynosić więcej niż 1,6 stopy redyskontowej weksli. Kredytobiorca płaci część oprocentowania w wysokości wynikającej z różnicy pomiędzy oprocentowaniem całkowitym, a zastosowanymi przez Agencję dopłatami. Obecnie oprocentowanie płacone przez Kredytobiorcę wynosi 0,1% w skali roku – jeżeli w dniu wystąpienia szkody posiadał ubezpieczenie, o którym mowa na wstępie, lub 3,85% w skali roku – w pozostałych przypadkach.
Kredyt „klęskowy” inwestycyjny może zostać przeznaczony na finansowanie nakładów związanych z przywróceniem funkcji użytkowych:
- zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich i innych budynków i budowli służących do produkcji, a także, urządzeń i obiektów służących do zasilania w wodę, energię elektryczną, gaz i odprowadzenie ścieków w obrębie gospodarstwa poprzez ich odbudowę lub wykonanie niezbędnych remontów kapitalnych,
- uszkodzonych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych poprzez przeprowadzenie remontów kapitalnych.
Kredyt może być też przeznaczony na nakłady związane z przywróce
niem produkcyjności poprzez zakup kwalifikowanego materiału szkółkarskiego, stada podstawowego inwentarza żywego, a także na nakłady związane z zakupem w miejsce zniszczonych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych.
Przeznaczenie kredytu „klęskowego” obrotowego obejmuje zakup rzeczowych środków obrotowych do produkcji rolnej np.: nawozów mineralnych, środków ochrony roślin, paliwa na cele rolnicze, inwentarza żywego zaliczanego zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości do środków obrotowych itp.
Kredyty preferencyjne udzielane są przez banki współpracujące z Agencją z ich własnych środków. Banki mogą udzielać kredytów w terminach:
- do 31 grudnia tego samego roku – w przypadku zgód na uruchomienie linii kredytowych wydanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w okresie od 1 stycznia do 31 maja,
- do 30 czerwca następnego roku – w przypadku zgód na uruchomienie linii kredytowych wydanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w okresie od 1 czerwca do 31 grudnia.
Pomoc w spłacie zaciągniętych wcześniej kredytów preferencyjnych
W związku z powtarzającymi się zjawiskami atmosferycznymi, powodującymi straty w rolnictwie, w szczególnie trudnym położeniu mogą znaleźć się rolnicy spłacający kredyty preferencyjne zaciągnięte w latach poprzednich. W takich sytuacjach należy pamiętać, że w przypadku wszystkich kredytów z dopłatami ARiMR do oprocentowania – zarówno inwestycyjnych jak i klęskowych – w okresie kredytowania bank w porozumieniu z kredytobiorcą może ustalić nowy terminarz spłat, w tym zastosować prolongatę spłaty rat kapitału i odsetek, a także wydłużyć okres spłaty kredytu poza maksymalny okres spłaty. W odniesieniu do kredytów „klęskowych” po upływie maksymalnego okresu spłaty Agencja nie będzie stosowała dopłat, a oprocentowanie kredytu nie może być wyższe niż wynikające z umowy zawartej pomiędzy Agencją a Bankiem współpracującym.
Ponadto jeżeli w trakcie okresu spłaty kredytu preferencyjnego rolnik poniesie szkody w wyniku złych warunków atmosferycznych, które uniemożliwiają terminową spłatę kredytów inwestycyjnych, w tym kredytów klęskowych z linii nKL01, okres od dnia udzielenia kredytu do całkowitej jego spłaty wraz z odsetkami może zostać wydłużony o nie więcej niż 3 lata poza maksymalny okres kredytowania, przy czym może zostać zwiększona maksymalna kwota dopłat stosowanych przez Agencję. W przypadku kredytów inwestycyjnych z linii dla gospodarstw rodzinnych (nGR) nie ma możliwości wydłużenia okresu spłaty, natomiast istnieje możliwość zwiększenia kwoty dopłat.
Maksymalny okres spłaty kredytów inwestycyjnych
Linia kredytowa Maksymalny okres, na jaki może zostać udzielony
Linia kredytowa |
Maksymalny okres, na jaki może zostać udzielony kredyt |
Maksymalny okres spłaty kredytu po wydłużeniu |
nKL01 |
5 lat |
8 lat |
nIP, nBR10, nBR13, nBR14, nBR15 |
8 lat |
11 lat |
nKZ, nMR, nGP, nOR, nNT |
15 lat |
18 lat |
nGR |
20 lat |
20 lat |
Departament Komunikacji Społecznej