W dniach 5-7 października br. w Grecji odbył się Europejski Kongres Rolników 2016. W kongresie z ramienia NSZZ RI „Solidarność” uczestniczył Przewodniczący NSZZ RI „Solidarność” Jerzy Chróścikowski, członek Prezydium Józef Sośnicki, Dyrektor Biura Rady Krajowej NSZZ RI „Solidarność” Grzegorz Cymiński oraz koordynator współpracy ds. Copa-Cogeca Joanna Wawryk.
„SZANSE DLA UNIJNEGO ROLNICTWA: ZIELONY WZROST I DYNAMICZNE RYNKI” to hasło przewodnie tegorocznego Kongresu.
5 października, podczas pierwszego dnia Kongresu Copa i Cogeca zorganizowały warsztaty pt.: Wartość innowacyjnych rozwiązań – co należy zmienić? Warsztaty były przygotowaniem do sesji plenarnej. „Rolnicy wiodący innowację” to tytuł pierwszej sesji w ramach warsztatów, podczas której poruszono następujące kwestie: jakie są najważniejsze czynniki wzmacniające rolę rolników w procesie innowacji? Co zrobić aby w pełni wykorzystywać całkowity potencjał innowacji aby lepiej użytkować zasoby w sektorze rolnictwa i leśnictwa? Natomiast druga sesja dotyczyła powiazania rolników z łańcuchem wartości. W ramach tej sesji dyskutowano m.in. na temat osiągnięć społeczności rolniczej w kontekście umiejscowienia „inteligentnego rolnictwa” w centrum globalnych wyzwań, poruszono również temat innowacyjności w praktyce – dodanie wartości i lepsze wykorzystanie zasobów.
6 paźdzernika odbyła się główna sesja plenarna Kongresu, podczas której przemówienie inauguracyjne wygłosił Martin Merrild przewodniczący Copa oraz Thomas Magnusson przewodniczący Cogeca. Podczas uroczystego otwarcia Kongresu Przewodniczący Copa Martin Merrild mówił, że w związku ze zwiększającą się liczbą wyzwań, przed którymi stoi rolnictwo, celem Kongresu jest rozpoczęcie debaty na temat przyszłości unijnego rolnictwa, tak aby było ono nadal rentowne, zrównoważone, innowacyjne i konkurencyjne. Bardzo ważne jest zwiększenie i usprawnienie produkcji przy wykorzystaniu mniejszej ilości zasobów, by producenci mogli przyczynić się do rozwiązania jednego z największych wyzwań przyszłej dekady, czyli konieczności zwiększenia produkcji żywności na świecie, by wyżywić rosnącą liczbę ludność, jednocześnie walcząc z zagrażającymi jej zmianami klimatu. Uczestniczy Kongresu dyskutowali również nad najlepszymi inwestycjami pozwalającymi na zapewnienie zrównoważenia unijnego sektora rolnego w przyszłości. Chcąc stawić czoła niestabilności rynkowej i wahaniom cenowym, koniecznym jest posiadanie dobrej strategii w zakresie eksportu, która pozwoli na zdobycie nowych rynków. Kluczowym elementem jest lepiej funkcjonujący łańcuch żywnościowy. Następnie przybyłych na kongres przywitał Grecki Minister Rolnictwa. W Kongresie wziął udział również Phil Hogan, unijny komisarz ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, który mówił o dalszych krokach pozwalających na zapewnienie dynamicznego i zrównoważonego rolnictwa UE.
Phil Hogan podkreślił m.in., że ważne jest, aby produkować więcej żywności używając mniejszych zasobów, aby sprostać jednemu z największych wyzwań, a mianowicie potrzeby produkowania żywności dla rosnącej liczby ludności na świecie, zwrócił również uwagę na konieczność uproszczenia WPR. W ramach tego panelu odbyła się również wymiana pytań i odpowiedzi z komisarzem Hoganem.
Głos w dyskusji zabrał Przewodniczący NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” Jerzy Chróścikowski, który zwrócił uwagę m.in. na konieczność dodatkowego wsparcia dla polskich producentów owoców i warzyw w związku z utrzymująca się sytuacją kryzysowa na rynku owoców i warzyw związaną z rosyjskim embargiem. Przewodniczący mówił również o trudnej sytuacji na rynku trzody chlewnej związanej z występującym w Polsce afrykańskim pomorem świń.
Po dwóch dniach intensywnych rozmów, które miały miejsce podczas Kongresu Europejskich Rolników w Grecji, Copa i Cogeca przedstawiły pierwsze przemyślenia na temat wspólnej polityki rolnej po 2020 roku. Przemawiając podczas konferencji prasowej, przewodniczący Copa, Martin Merrild, powiedział „Od dwóch lat równowaga na rynkach rolnych jest zachwiana. Zyski rolników nieustannie spadają, gdyż ceny uzyskiwane przez nich na rynku są niskie, a koszty związane z zakupem środków produkcji idą w górę. Sytuacja jeszcze się pogorszyła po wejściu w życie rosyjskiego embarga nałożonego na produkty rolne z UE, co znacznie ograniczyło nasz eksport wieprzowiny, produktów mlecznych, warzyw i owoców. Nikt nie był w stanie przewidzieć, że utrzyma się ono aż tak długo. Udało nam się odbudować większość utraconego eksportu, jednak sytuacja na rynkach jest nadal bardzo niestabilna. Na rynkach wieprzowiny i mleka pojawiają się pierwsze pozytywne sygnały, głównie ze względu na wzrost popytu w Chinach. Producenci mleka nie mogą jednak jeszcze skorzystać na wzroście cen. Mam nadzieję, że w ciągu najbliższych sześciu miesięcy odczują już pierwsze korzyści związane z poprawą sytuacji. Unijny rynek zbóż doświadcza jednak nadal poważnych trudności, a unijni rolnicy mają ciągle problemy z płynnością finansową. Komisja Europejska ma latem przyszłego roku opublikować komunikat w sprawie WPR po 2020 r., w którym nakreśli swoje pierwsze idee związane z nową polityką. Dlatego też my sami musimy już stwierdzić czego nam potrzeba, byśmy mogli wpłynąć na przebieg debaty, by sektor rolny w przyszłości był w stanie łatwiej reagować na kryzysy rolne z jakimi się aktualnie zmagamy”. Nakreślając najważniejsze elementy, pan Merrild powiedział „Potrzebujemy dobrze funkcjonującej WPR, by rolnicy mogli prowadzić skuteczną działalność. UE musi dużo ambitniej podejść do tematyki ograniczania biurokracji. To ona nas najbardziej krępuje. Pochwalamy działania komisarza Hogana w zakresie uproszczenia, nie są one jednak wystarczające. Niektóre z zaproponowanych zmian właściwie utrudniają życie rolnikom i są sprzeczne ze swoimi celami, zwłaszcza w kontekście zrównoważoności środowiskowej. Należy to zmienić już w przyszłym roku, a najpóźniej w WPR po 2020 r. Potrzebujemy prostych, wykonalnych i łatwych do zrozumienia zasad. Podczas warsztatów, mówcy podkreślili, że inteligentne i precyzyjne rolnictwo pozwala na zwiększenie produkcji przy ograniczeniu zużycia zasobów, dzięki czemu mogą również zaoszczędzić na środkach produkcji. Niestety jedynie 25% rolników stosuje techniki rolnictwa precyzyjnego. Należy rozprzestrzeniać te rozwiązania. Potrzebujemy wsparcia ze strony UE i szkoleń, a także infrastruktury łączy szerokopasmowych, by uwolnić potencjał jaki drzemie w rolnictwie cyfrowym. Potrzeba nam także badań nad innowacyjnymi narzędziami, które rolnicy będą mogli zastosować w praktyce. Co więcej, lepszy dostęp do rynków i wydajna gospodarka dostępnymi zasobami naturalnymi pozwolą nam stawić czoła jednemu z największych wyzwań kolejnej dekady, a mianowicie konieczności zwiększenia produkcji, by wyżywić rosnącą liczbę ludności na świecie. Co ważniejsze, działania te pozwalają nam na podjęcie walki ze zmianami klimatu, które zagrażają produkcji żywności” – dodał.
Natomiast 7 października odbył się III Panhelleński Kongres poświęcony rozwojowi greckiego rolnictwa, podczas którego zebrani dyskutowali na temat WPR na połu
dniu Europy – odbyła się dyskusja dotycząca wymiany doświadczeń, obaw oraz wyzwań w tym zakresie. Sesje te przybliżyły zebranym wiadomości dotyczące rolnictwa i produkcji żywności w regionie Morza Śródziemnego.
Szersza relacja z wydarzenia ukaże się w październikowym numerze miesięcznika rolniczego „Nasza Ziemia”.
