27 czerwca br. w MRiRW odbyła się konferencja prasowa poświęcona porozumieniu w Radzie Unii Europejskiej ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w temacie Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020. Najważniejsze dla Polski postanowienia kompromisu dotyczą płatności bezpośrednich, wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez EFRROW, Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych oraz kwestii horyzontalnych.
Płatności bezpośrednie
Dla Polski było bardzo ważne uzyskanie porozumienia w sprawie reformy Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020. Podczas rozmów w Brukseli pojawiły się próby przesunięcia uzgodnień do rozstrzygnięcia przez prezydencję litewską, która swoja kadencję rozpoczyna 1 lipca. Kolejnym priorytetem było utrzymanie uproszonego systemu dopłat bezpośrednich SAPS. Zgodę uzyskano do końca 2020 r. Dopłata przysługuje do hektara ziemi. Obejmuje on 1 mln 360 tys. rolników.
Kolejną ważną sprawą było uzgodnienie puli środków, z której można będzie dopłacać do niektórych rodzajów produkcji rolnej. Polska wnioskowała, by z całej kwoty dopłat bezpośrednich wydzielić pulę 12 proc. na te cele. W rezultacie ustalono, że będzie to 15 proc.
Polska wnioskowała również o zwolnienie z ewentualnej redukcji dopłat gospodarstwo, które dostaje mniej niż 5 tys. euro rocznie. Redukcja dopłat jest przewidziana, gdy w unijnym budżecie zabraknie pieniędzy na dopłaty bezpośrednie. Ostatecznie zdecydowano, że redukcja będzie dotyczyć gospodarstw otrzymujących dotacje poniżej 2 tys. euro. Oznacza to, że małe gospodarstwa nie będą miały zmniejszanych dopłat. W przypadku Polski jest to ponad 70 proc. gospodarstw.
Nowym rozwiązaniem są uproszczone dopłaty bezpośrednie dla małych gospodarstw – do 5 ha. Dopłata ma wynosić do 1 tys. 250 euro rocznie. Gospodarstwo samo będzie musiało zadeklarować chęć otrzymywania takiej płatności, ale w zamian nie będzie musiało co roku składać dokumentów i nie będzie kontrolowane. Dopłata ma być w Polsce zróżnicowana w zależności od liczby hektarów.
Zostaną wprowadzone nowe komponenty systemu płatności – płatność dla małych gospodarstw oraz do pierwszych hektarów będzie dobrowolna, natomiast dla młodych rolników – obowiązkowa.
Zazielenienie
Reforma WPR wprowadza też dopłaty związane z zazielenieniem. Gospodarstwa do 15 ha powierzchni gruntów ornych zostaną wyłączone z wymogu wykazania obszarów proekologicznych. Udział obszarów EFA w gospodarstwie zostanie na poziomie 5%, natomiast 7% po raporcie Komisji Europejskiej. Gospodarstwa do 10 ha powierzchni gruntów ornych zostaną wyłączone z wymogu dywersyfikacji upraw. Ponadto gospodarstwa wielkości 19-30 ha będą zobligowane do prowadzenia różnych upraw (minimalnie 2), natomiast powyżej 30 ha – co najmniej 3 upraw. TUZ zostanie utrzymany na poziomie krajowym bądź regionalnym.
Wsparcie rozwoju Obszarów Wiejskich przez EFFROW
Nowa polityka rolna ma być ,,zdrowsza’’ i jej celem jest realizacja działań środowiskowo – klimatycznych, stąd 30% limitu środków EFFROW ma być przeznaczone na działania ekologiczne. Zdaniem Kalemby Polska spełni ten warunek, gdyż z tej puli mają być realizowane dopłaty do obszarów o niekorzystnych warunków gospodarowania – ONW. W Polsce tymi dopłatami objęte jest 55% gruntów. Wzmocniono możliwości wsparcia przetwórstwa rolno – spożywczego oraz systemów jakości żywności o działania informacyjno – promocyjne.
Niestety nie wynegocjowano zgody na dopłaty do tytoniu i chmielu.
Wspólna Organizacja Rynków Rolnych
Od 2015 r. nie będzie w UE limitowania produkcji mleka. W związku z tym uzgodniono pomoc dla sektora produkcji mleka w formie pakietu mlecznego. Zwiększony będzie limit skupu interwencyjnego masła z 30 do 50 tys. ton.
Kwotowanie produkcji cukru ma być utrzymane do września 2017 r.. Komisja Europejska proponowała zniesienie limitów już w 2015, a Parlament Europejski postulował o utrzymanie kwot do 2020 r.
Ponadto zwiększono limit skupu interwencyjnego masla z 30 tys. ton do 50 tys. ton.
