23 września 2014 r. w Senacie odbyła się konferencja „Doradztwo rolnicze w Polsce po 2014 r. – kompetencje, organizacja, finansowanie”, zorganizowana przez komisje:Rolnictwa i Rozwoju Wsi Senatu i Sejmu oraz Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu.
Przewodniczący senackiej komisji rolnictwa senator Jerzy Chróścikowski przypomniał, że komisje 6 listopada 2012 r. dyskutowały już o systemie doradztwa rolniczego w Polsce.
Obecnie funkcjonujący system doradztwa rolniczego w Polsce przedstawiła wiceminister rolnictwa Zofia Szalczyk. Zgodnie z ustawą z 2004 r. o jednostkach doradztwa rolniczego publicznymi jednostkami doradztwa rolniczego są Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie k. Warszawy (podlega ministrowi rolnictwa) z 3 oddziałami i 16 wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego (podlegają zarządom województw). Ponadto usługi doradcze świadczą izby rolnicze, organizacje producentów i podmioty prywatne. Te ostatnie, aby otrzymać wsparcie w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich, muszą mieć akredytację ministra rolnictwa. Obecnie działają 182 prywatne firmy, najczęściej jednoosobowe. Wiceminister Zofia Szalczyk poinformowała, że w budżecie na 2014 r. dotacja dla publicznych jednostek doradztwa rolniczego wynosi 165,5 mln zł. Dodała, że w zakresie szkoleń i doradztwa wszystkie podmioty doradcze, publiczne i prywatne, będą mogły ubiegać się o wsparcie finansowe w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich 2014–2020 (transfer wiedzy i działalność informacyjna; usługi doradcze; współpraca). Przewidziany jest też udział doradztwa rolniczego we wdrażaniu programu operacyjnego „Wiedza, edukacja, rozwój” i w regionalnych programach operacyjnych. Prezentując działania doradztwa rolniczego planowane na lata 2014–2020, związane z realizacją celów polityki rozwoju obszarów wiejskich, wiceminister Zofia Szalczyk za podstawowe zadanie uznała doskonalenie zawodowe i podnoszenie kwalifikacji doradców rolniczych.
Wicedyrektor generalna ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich Komisji Europejskiej Josefine Loriz-Hoffmann zauważyła, że 70% rolników z krajów UE nie korzysta ze szkoleń pomimo niskiego odsetka rolników z odpowiednim wykształceniem czy poziomem wiedzy rolniczej. Podkreśliła, że transfer wiedzy i usługi doradcze zostały uznane za podstawowe czynniki wspierające innowacyjność rolnictwa, a co za tym idzie – za priorytety unijnej polityki rozwoju obszarów wiejskich. Dodała, że niedostateczny transfer wiedzy i informacji ogranicza innowacje i wzrost produktywności. Odpowiednie szkolenia i dobrej jakości usługi doradcze zaś pomagają rolnikom dokonywać właściwych wyborów.Wicedyrektor Josefine Loriz-Hoffmann przypomniała też, że unijne regulacje na lata 2014–2020 nakładają na administrację państw członkowskich obowiązek zapewnienia rolnikom dostępu do doradztwa rolniczego.
Przykłady doradztwa oferowanego przez producentów i dystrybutorów środków do produkcji rolnej zaprezentował wiceprezes zarządu Zakładów Azotowych w Puławach Zenon Pokojski. Podkreślił również, że polskie rolnictwo jest bardzo zróżnicowane, i aby doradztwo rolnicze mogło sprostać stojącym przed nim wyzwaniom, przede wszystkim musi brać pod uwagę rezultaty swojej działalności, czyli poprawę wyników gospodarstw rolnych. Jak mówił wiceprezes Zenon Pokojski, firmy doradcze powinny działać pod presją efektywności, skuteczności i odpowiedzialności za efekt swojej pracy. Należy także doskonalić narzędzia i techniki komunikowania się z rolnikami (86% gospodarstw rolnych ma dostęp do internetu). Zdaniem wiceprezesa „doradztwo to potencjał kapitału intelektualnego, który powinien być zamieniony na wzrost wartości rynkowej rolnika”.
O zaletach i wadach doradztwa publicznego i prywatnego mówił prezes Stowarzyszenia Akredytowanych Podmiotów Doradztwa Rolniczego AKROS Robert Szczęsny. Opowiadając się za utrzymaniem systemu doradztwa publiczno-prywatnego, stowarzyszenie postuluje m.in. uwzględnienie w prawodawstwie w większym stopniu współistnienia obu form doradztwa bez uprzywilejowywania któregokolwiek z nich.
„Polskie rolnictwo potrzebuje sprawnego, zintegrowanego systemu transferu wiedzy i informacji” – mówił dr hab. Zbigniew Brodziński z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Jednym z ogniw tego transferu jest doradztwo rolnicze. Aby spełniało taką funkcję, nie może koncentrować się na doradztwie „papierowym”, czyli pomocy w uzyskaniu przez rolników unijnego wsparcia finansowego. Doradztwo jest przede wszystkim współodpowiedzialne za efekty produkcji, poprawę konkurencyjności gospodarstw rolnych, a w szerszym kontekście – także za podnoszenie kwalifikacji zawodowych rolników, poprawę stanu bezpieczeństwa żywności i jakości życia mieszkańców wsi.
Zobacz gelerię zdjęć z konferencji
