W dniu 19 lutego br. w Rzeszowie odbyły się uroczystości z okazji 36 rocznicy podpisania porozumień ustrzycko-rzeszowskich, które zorganizowane zostały przez Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych „Solidarność” oraz Duszpasterstwo Rolników. Gospodarzem uroczystości był Przewodniczący Rady Wojewódzkiej NSZZ RI „Solidarność” w Rzeszowie Pan Jerzy Bednarz. Patronat honorowy nad obchodami objął Marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński.
W uroczystościach udział wzięły liczne poczty sztandarowe, przedstawiciele władz państwowych, wojewódzkich i samorządowych, przedstawiciele Kurii Diecezjalnej, Związkowcy, sygnatariusze porozumień rzeszowsko-ustrzyckich oraz rolnicy.
Uroczystości rozpoczęła Msza Św. w Katedrze Rzeszowskiej w intencji Ojczyzny i uczestników protestów chłopskich sprzed 36 lat, której przewodniczył ks. bp Kazimierz Górny, biskup senior diecezji rzeszowskiej. Homilię wygłosił ks. Jerzy Uchman, duszpasterz rolników w diecezji rzeszowskiej, podczas której złożył podziękowania za odważną postawę i rolę, jaką uczestnicy strajków chłopskich w Ustrzykach Dolnych i w Rzeszowie odegrali w historii Polski: „Nasi bohaterowie sprzed lat walczyli o sprawiedliwość społeczną dla rolnictwa, o godność i prawdę”. Ks. Jerzy Uchman podkreślił również, że „Siłą naszych ojców była wiara”. Po Mszy św. nastąpiło złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą Księdza Arcybiskupa Ignacego Tokarczuka, orędownika spraw chłopskich.
Obchodom 36. rocznicy podpisania porozumień rzeszowsko-ustrzyckich towarzyszyła okolicznościowa konferencja, którą otworzył Przewodniczący Podkarpackiej Rady Wojewódzkiej NSZZ RI „Solidarność” Pan Jerzy Bednarz.
Wojewoda podkarpacki Ewa Leniart odczytała list od premier Beaty Szydło skierowany do uczestników uroczystości. Dzisiaj w 36. Rocznicę Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich oddajemy hołd bohaterom tamtych dni. Z refleksją i szacunkiem wspominamy rolników, których odwaga i patriotyczna postawa były wielkim krokiem na drodze do Polski solidarnej i suwerennej. (…) – napisała premier. W liście skierowanym do uczestników obchodów Pani Premier podkreśliła również rolę duchownych, na czele z arcybiskupem Ignacym Tokarczukiem. Wspomniała również, że powstanie NSZZ Rolników Indywidualnych „zmienił życie rolników i polskiej wsi.”
Natomiast Pan Prezydent Andrzej Duda napisał w liście skierowanym do uczestników obchodów: „Strajkujący rolnicy upomnieli się nie tylko o interesy mieszkańców wsi, ale również o kwestie fundamentalne dla całego społeczeństwa, o wartości, które budują naszą duchowość i tożsamość. Zaświadczyli o swoim oddaniu polskiej ziemi, o gospodarskim staraniu o ojcowiznę (…) Źródłem historycznego zwycięstwa, jakie odnieśli w tamtych latach Polacy, była łącząca ludzi solidarność. Solidarność jako idea, ale także jako żywa więź, poczucie jedności, otwarcie się na bliźniego. Chłopi strajkujący w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych pochodzili z tej ziemi, ale i z innych miejsc kraju, otrzymywali też wsparcie rolników z całej Polski, związkowców z „Solidarności”, mieszkańców Rzeszowa i innych miast. Ta więź społecznej solidarności jest nam bardzo potrzebna również dzisiaj, także w podejmowaniu współczesnych wyzwań dotyczących polskiej wsi. Wieś nie może być pozostawiona sama ze swoimi problemami, bo są to sprawy dotyczące bytu i bezpieczeństwa nas wszystkich. Jako Prezydent Rzeczypospolitej będę zawsze orędownikiem takiego odpowiedzialnego wspólnotowego myślenia”.
Prelekcję zatytułowaną „Porozumienia rzeszowsko-ustrzyckie a NSZZ RI „Solidarność” wygłosiła Przewodnicząca Związku Pani Teresa Hałas. „Jesteśmy w miejscu gdzie 36 lat temu Polscy rolnicy prowadzili trudną walkę o wolną i demokratyczną Polskę zapoczątkowaną w 1980 roku strajkami robotników Lubelszczyzny, kontynuowanych w sierpniu 1980 przez stoczniowców Wybrzeża hutników i górników Górnego Śląska. Walka rolników o wolne związki zawodowe , gwarancję do prywatnej własności ziemi była trudna i w swym dramatyzmie porównywalna z walką o prawa robotników z Sierpnia 80 roku. Zdeterminowani rolnicy podjęli strajk okupacyjny z końcem grudnia 1980 roku w sali Urzędu Miasta i Gminy w Ustrzykach Dolnych a 2 stycznia w siedzibie byłego budynku Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych w Rzeszowie .W wyniku powyższych działań ostateczne porozumienie podpisano w dniach 18 – 20 luty 1981 roku – przypomniała historię Pani Przewodnicząca. Podkreśliła również, że „dzień dzisiejszy to refleksja i zaduma nad poświeceniem i pogardą znienawidzonego systemu, to los ludzi walki i honoru, to wspomnienie, to wreszcie praca związkowa przez lata, która poniosła nas dalej. Chylę czoła nad piękna i trudną historia polskiego rolnika spod sztandaru NSZZ RI ,,Solidarność”. Następnie ks. kanonik Jerzy Uchman wygłosił referat pt. „Związek ma wychowywać”. Referat poświęcony abp. Ignacemu Tokarczukowi wygłosił w trakcie spotkania dr Mariusz Krzysztofiński z IPN w Rzeszowie.
Podczas konferencji Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie zaprezentował wystawę pod tytułem: „Strajki ustrzycko-rzeszowskie grudzień 1980 – luty 1981”.